Veel films hebben een diepere betekenis die pas na afloop duidelijk wordt. Wat die betekenis inhoudt, verschilt per persoon. Zelf heb ik vaak wat tijd nodig om uit te kunnen leggen wat een film voor mij betekent. Dan heb ik er wel een bepaald gevoel bij, maar dat kan ik nog niet goed onder woorden brengen.
Voor mij hebben niet alleen films (en verhalen) betekenis. Ook dagelijkse gebeurtenissen kunnen soms een diepere betekenis in zich dragen. Een tijd geleden belandde ik nietsvermoedend in een situatie die een scène uit een film had kunnen zijn. Achteraf had ik het gevoel dat het meer betekende dan ik in eerste instantie dacht. Door op een andere manier naar deze situatie te kijken, ontdekte ik waarom ik dat gevoel had.
‘Stoppen Politie’
Het was een heiige decemberdag. Net na de lunch was ik gehaast in de auto gestapt om naar mijn zangles te rijden. Toen ik op de snelweg reed, stelde ik de cruisecontrol in op 100 km/uur. Ik oefende nog even driftig op het liedje dat ik zo meteen ging voordragen. Tot zover was er niets aan de hand. Althans, dat dacht ik. De sfeer sloeg om toen ik in mijn binnenspiegel keek. Tot mijn grote schrik was ik onderdeel geworden van een politieachtervolging. Achter mij reed een politiebusje met de zwaailichten aan. Met knipperend grootlicht werd daar nog een schepje bovenop gedaan. In de binnenspiegel zag ik de rode letters: Stoppen Politie. In een flits controleerde ik nog even mijn snelheid, maar die was prima. Wat had ik in vredesnaam gedaan? In gedachten zag ik hoe ik werd klemgereden en al liggend op het koude asfalt in de boeien werd geslagen. Ik reed snel de eerste de beste busbaan op om te stoppen.
Tegenwoordig moet alles automatisch
Het politiebusje volgde me de busbaan op en stopte naast me. Een zeer verontwaardigde agent draaide zijn raampje omlaag en vroeg me waarom ik in dit weer in godsnaam zonder verlichting reed. Ik was werkelijk stomverbaasd. Waar ging dit over? Ik antwoordde de agent dat de lichtschakelaar van mijn auto op automatisch stond en dat de autolichten als vanzelf aangingen als dat nodig was. Mijn ogen zochten op het dashboard wanhopig naar de bevestiging van de groene lampjes die mij vrij moesten pleiten van de ernstige beschuldiging aan mijn adres. Ik zag geen groene lampjes. Dat zou een flinke print worden.
Ik verontschuldigde mezelf en draaide snel de lichtschakelaar van de automatische stand naar aan-stand. Ik zocht nog naar een mogelijkheid om de sfeer wat luchtiger te maken, maar ik zag al aan het gezicht van de agent dat die daar niet voor in de stemming was. De agent mopperde dat alles tegenwoordig maar automatisch moest gaan en dat dat geen excuus was om zelf niet op te hoeven letten. De agent liet het tot mijn opluchting bij een waarschuwing. Ik mocht weer verder rijden. De rest van de autorit is me niets meer ontgaan. Ik was even goed wakker geschud.
Bewust zijn
In eerste instantie schaamde ik me wel een beetje. Natuurlijk had ik beter op kunnen letten toen ik van huis ging. Waarom deed ik anders mee aan hippe bewegingen zoals: leven in het nu, mindfulness en aandachtig leven? Maar als ik een ding heb geleerd van alle dagelijkse aandachts- en ademhalingsoefeningen, dan is het om met een zachte blik en zonder oordeel te observeren wat er gebeurt. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe dat je blik op het leven verandert.
Als een film
Deze manier van observeren kan heel handig zijn om gebeurtenissen uit je leven op een andere manier te bekijken. Je kijkt dan naar een situatie alsof het een scène uit een film is en je een toeschouwer bent in je eigen bioscoop. Op die manier kun je wat afstand nemen van de situatie. Dit helpt om los te komen van de emoties en gedachtes waar je op dat moment misschien middenin zit. Je krijgt daardoor beter zicht waarom je op een bepaalde manier reageert. Omdat ik het gevoel had dat hier meer aan de hand was, heb ik de filmscène even teruggekeken. Ik geef je een kijkje in mijn privé bioscoop.
Niet mijn schuld
In eerste instantie zag ik mezelf in deze filmscène als slachtoffer. Ik vond dat ik er echt niets aan kon doen. Dat was een hele plausibele verklaring en daar zou ik prima mee weg zijn gekomen. Ik voelde ook veel boosheid over de manier waarop die agent me de stuipen op het lijf had gejaagd. Die boosheid wilde ik graag kwijt. Ik moest me tijdens de rest van de autorit dus inhouden om de andere ‘lichtloze’ mede-wegmisbruikers niet met lichtsignalen en primitieve gebarentaal te wijzen op hun onverantwoorde gedrag. Een soort pay-it-forward van wat oom agent me net had geflikt. Maar op wie was ik eigenlijk nu echt zo boos?
Nog een keer kijken
Toen ik deze filmscène nog een keer bekeek, realiseerde ik me dat ik vooral boos was op mezelf. Die boosheid had ik geprojecteerd op de agent en de medeweggebruikers. De hele situatie was een spiegel van hoe het de afgelopen tijd met me was gegaan. Wat was er aan de hand? Het afgelopen half jaar had ik het verschrikkelijk druk gehad en ik had te weinig tijd genomen om te ontspannen. Ik was voor mezelf begonnen als zelfstandige en vond dat ik eerst voldoende inkomen moest hebben voordat ik ontspanning verdiende. Dus ploeterde ik maar door op de automatische piloot. Mijn lichaam had al meerdere keren aangegeven dat ik het rustiger aan moest doen. Een boze agent moest me uiteindelijk even flink wakker schudden. Toen werd me ook de betekenis van deze situatie duidelijk: wilde ik gezond blijven, dan moest ik mezelf van de automatische piloot afhalen en luisteren naar mijn lichaam. Diep van binnen wist ik dat wel en daarom was ik zo boos.
Wat betekent het voor jou?
Misschien heb jij ook filmscènes in je leven waar je het gevoel hebt dat je wat hebt gemist. Het loont de moeite om die nog eens opnieuw te bekijken in je eigen bioscoop. Maar kijk dan vooral met een zachte blik naar wat je op het bioscoopscherm ziet en stel je oordeel uit tot het licht in de zaal weer aangaat. Ik ben benieuwd wat je dan zult zien en of de filmscène iets anders voor je betekent dan je eerder dacht.
Blijf op de hoogte
Laat je gegevens achter als je een bericht wilt ontvangen wanneer de volgende blog online staat.